Symposium over de nieuwe norm NEN 7120

Deze informatie is niet helemaal meer up-to-date. Kijkt u voor meer recente informatie op deze pagina.

Op dinsdag 21 september 2010 organiseerde NEN een symposium over de nieuwe energieprestatie norm NEN 7120 ‘Energieprestatie van gebouwen (EPG)’ die in oktober wordt gepubliceerd. Deze norm bevat een hernieuwde methode voor de bepaling van de energieprestatie van gebouwen en zal in de bouwregelgeving worden aangewezen.

Verslag van het symposium.

De dag begon met een toelichting op de nieuwe norm; de achtergrond en de redenen voor de Energieprestatienorm. Daarna volgden parallel drie workshops, waarin vanuit verschillende invalshoeken wordt gefocust op het verkrijgen van (globaal) technisch inhoudelijk inzicht in de bepalingsmethode aan de hand van praktijkvoorbeelden; hoe NEN 7120 geïmplementeerd zal worden door de markt, en hoe men om zal moeten gaan met de nieuwe Energieprestatienorm.

Inhoudelijk viel de dag een beetje tegen. Er werd inzichtelijk gemaakt wat de grootste verschillen zijn tussen de nieuwe en bestaande norm. Het onderwerp over het technisch inhoudelijk inzicht met praktijkvoorbeelden voldeed niet helemaal aan de verwachtingen, het ontbrak aan concrete rekenvoorbeelden of duidelijke overzichten van de (invoer) mogelijkheden. Begrijpelijk is dat wel, de norm is nog niet gepubliceerd en er is nog geen software beschikbaar. Wel werd er duidelijk antwoord gegeven op gestelde vragen, en waren er genoeg mogelijkheden om vragen te stellen.

De dag werd bezocht door ongeveer 500 personen.

Korte samenvatting en conclusies van de belangrijkste veranderingen bij het berekenen van de nieuwe energieprestatie.

Waarom een nieuwe energieprestatie norm?

In oktober wordt de nieuwe norm voor het bepalen van de energieprestatie gepubliceerd. De NEN 7120. De NEN 7120 vervangt de bestaande normen voor de energieprestatie voor woning- en utiliteitsbouw. Er zijn verschillende aanleidingen voor het aanpassen c.q. vernieuwen van de norm. De huidige norm is reeds in 1992 en 1993 ontwikkeld en in 1995 ingevoerd, en daarmee dus bijna 20 jaar oud. In de norm zijn derhalve niet de laatste technische ontwikkelingen opgenomen. Om toch de energiebesparing van de nieuwste technieken mee te kunnen nemen in de berekeningen zijn steeds meer fabrikanten kwaliteitsverklaringen voor hun producten gaan uitgeven. Inmiddels wordt de gemiddelde EPC berekening aangevuld met 2 of 3 verklaringen. Dit maakt de berekeningen niet inzichtelijk en aan de kwaliteit van sommige verklaringen kan getwijfeld worden. In de nieuwe norm zijn alle op dit moment bekende nieuwe technieken opgenomen. Hierdoor kan in veel gevallen een kwaliteitsverklaring achterwege blijven. De nieuwe NEN 7120 zal regelmatig worden aangevuld met nieuwe ontwikkelingen en hierdoor beter toepasbaar blijven, en nog belangrijker in de toekomst beter bruikbaar blijven.

Woningbouw, utiliteitsbouw, bestaande- en nieuwbouw in 1 norm.

Een ander groot verschil met de verschillende huidige normen is dat de nieuwe NEN 7120 van toepassing is voor zowel nieuwbouw als bestaande bouw. Opgemerkt dient te worden dat het deel voor bestaande bouw (nog) niet is aangewezen in wetgeving. Een 2e groot verschil is dat binnen de nieuwe norm zowel woonhuizen, woongebouwen als utilitietsgebouwen berekend kunnen worden. Uiteindelijk kan dus met de NEN 7120, en de nog te ontwikkelen software, zowel een energieprestatie voor nieuw te bouwen woningen en utiliteitsgebouwen berekend worden, alswel een energielabel voor bestaande gebouwen worden bepaald.

Wat zijn de inhoudelijke verschillen?

Bij de ontwikkeling van de nieuwe norm zijn alle onderdelen die relevant zijn voor het gebouwgebonden energieverbruik, opnieuw onder de loep genomen. Dit heeft een aantal significante gevolgen voor de berekeningsmethodiek en de uitgangspunten van de berekeningen. De technische ontwikkelingen van de laatste jaren, vooral op het gebied van installaties, maakt het noodzakelijk voor veel verschillende situaties de invloed op het energieverbruik te bepalen. Een aantal andere belangrijke verschillen zijn:

  • Het referentie klimaatjaar waarmee de software rekent is in betere overeenstemming gebracht met de werkelijkheid.
  • De luchtdoorlatendheid (infiltratie) word in de nieuwe norm meer overeenkomstig de werkelijkheid berekend.
  • De invloed van de interne warmtelast is aangepast aan de moderne situatie
  • De invloed van de zonnestraling wordt meer realistischer meegenomen in de berekening
  • De hulpenergie van pompen (o.a. zonneboilers) wordt nu realistischer meegenomen.
  • Er wordt gerekend met een bezetting van gebouwen die meer overeenkomt met de werkelijkheid  (de bezettingsgraden vervallen)

Met nadruk dient echter te worden opgemerkt dat hoewel de nieuwe norm 7120 de werkelijkheid beter zal benaderen, de norm nog steeds slechts gebruikt kan worden als instrument van de overheid om het gebouwgebonden energieverbruik van nieuwe en bestaande gebouwen te verlagen. De nieuwe EPC-berekening kan niet worden gebruikt als instrument om het toekomstig energieverbruik van gebouwen te bepalen, en is daar ook niet voor bedoeld.

Is er een verschil in de uitkomsten van de berekeningen tussen de nieuwe en de oude norm?

Een belangrijke vraag voor architecten en ontwerpers. Moeten we met de invoering van de nieuwe norm meer maatregelen nemen om dezelfde energieprestatie te verkrijgen? Het antwoord is helaas nog niet helemaal bekend. Dit komt o.a. omdat er nog geen rekensoftware beschikbaar is, deze worden pas in de eerste maanden van 2011 verwacht. De verwachting is dat de uitkomsten tussen de nieuwe en bestaande norm maximaal een 5% van elkaar afwijken. Zowel positief als negatief. Het loont derhalve de moeite om tijdens de overgangsperiode van 1 januari tot 1 juli 2011 de energieprestatie met beide normen te berekenen, en de methode te kiezen welke het meest gunstigst uitpakt en die te gebruiken bij het aanvragen van de vergunning.

Wanneer moeten we rekenen met de NEN 7120?

Met het verschijnen van de nieuwe norm NEN 7120 vervallen ook de oude rekenmethodes zoals wij deze gewend waren. (De EP-W en EP-U). Vanaf 1 januari 2011 kan er met de nieuwe norm gerekend worden. Commerciele bedrijven zijn echter op 1 januari nog niet klaar met de ontwikkeling van de nieuwe software, derhalve zal VROM voor een periode van 6 maanden software beschikbaar stellen. De overheid staat echter toe om tot 1 juli 2011 nog met de oude software te rekenen, daarna moet bij het aanvragen van een vergunning altijd worden gerekend met de nieuwe norm.

EPC = 0,6 en de NEN7120

Tegelijk met het invoeren van de nieuwe norm, wordt ook de EPC verlaagd met 0,2 punten: van 0,8 naar 0,6. Het invoeren van de nieuwe EPC-norm heeft vooralsnog geen positief effect op het halen van de nieuwe lagere eis. In de nieuwe norm is het dus niet makkelijker om een EPC van 0,6 te halen dan met de huidige berekeningsmethodiek. Dit betekent dat architecten en ontwerpers bij het ontwerpen van een nieuwe woning veel meer rekening moeten gaan houden met de uitgangspunten voor energiezuinig ontwerpen dan voorheen. U kunt hier mee over lezen op de pagina: Huidige bouwmethode voldoet niet meer.